سرطان بیماری است که این روزها فراوانی بسیاری پیدا کرده است یک بیماری غیرواگیر دار که البته با وجود این که از شخص به شخص دیگری منتقل نمی‌شود اما سبک زندگی و شیوه تغذیه در ابتلای به این بیماری سهم بسیار زیادی دارد.
به گزارش مفدا، پویش ملی مبارزه با سرطان امسال با شعار «سرطان قابل پیشگیری و درمان است، با خودمراقبتی و امید» از یکم تا هفتم بهمن برگزار شد. این هفت روز فرصتی برای تغییر نگاه به این بیماری مهلک و کشنده است، این هفته می‌تواند در کنار رویکردهای علمی و پژوهشی نگاه تازه‌ای مبتنی بر امید در بهبود بیماران سرطانی ایجاد کند.
اما سرطان بیماری است که اختصاص به روزها و هفته‌ها ندارد بلکه یک روش زندگی که همه عمر انسان را در بر می‌گیرد در ایجاد یا پیشگیری از این بیماری تاثیر گذار است.
در این گزارش تلاش می‌شود تا راه های پیشگیری و عدم ابتلا به بیماری سرطان معرفی شود با ذکر این نکته که درمان به هنگام امکان درمان سرطان را به دنبال دارد اما سبک زندگی سالم باید از ابتدای زندگی در روش زندگی افراد خود را نشان دهد. آیا فردی که ۳۰ سال از عمر خود را با روش زندگی غلط دنبال کرده است و به تازگی تلاش در رعایت سبک زندگی دارد با فردی که از همان ابتدای کودکی با راه و روش درست تغذیه، ورزش و زندگی کردن آشنا است یکی می‌باشد؟.
در مجموع برای داشتن زندگی سالم باید سالم زندگی کرد و در نحوه غذا خوردن، اندازه خواب و ورزش کردن، کنترل استرس‌های زندگی، حفظ سلامت روان و ...بهترین روش را به کار گرفت.
سرطان در ایران همانند جهان پس از بیماری‌های قلبی و عروقی یکی ازعوامل اصلی مرگ و میر انسان‌ها به شمار می‌رود.
بیش از ۷۰ درصد از دلایل سرطان، ریشه در سبک زندگی افراد دارد
بیش از ۷۰ درصد از دلایل سرطان، ریشه در سبک زندگی افراد دارد و اگر موارد مرتبط با آنها را رعایت کنید تا حد زیادی از سرطان دور خواهید بود. رژیم غذایی، و پرهیز از مصرف دخانیات از راهکارهای مشخص برای فرار از بیماری‌های مختلف است، اما در این گزارش با نکات نسبتا غافل‌گیرکننده‌ای روبه‌رو می‌شوید که پیشگیری از سرطان را ساده و ساده‌تر می‌کنند و زندگی سالمی به شما می‌بخشند. با ما همراه باشید تا ۲۰ روش پیشگیری از سرطان را با هم بررسی کنیم.
استفاده از فیلتر تصفیه آب/آب را در ظروف استیل ضد زنگ و شیشه‌ای نگهداری کنید
با استفاده از فیلتر تصفیه آب، و محدود کردن تماس خود با مواد شیمایی سرطان‌زا و مخل هورمون‌ها، امکان ابتلا به سرطان را تا حد زیادی کاهش می‌دهید. استفاده از شیر تصفیه برای آب بسیار مفیدتر از مصرف آب‌های معدنی است. نحوه‌ی نگهداری آب‌های معدنی درون بطری‌ها و شیوه‌ی تأمین آنها در بعضی موارد اصولی و بهداشتی نیست. استفاده از تصفیه و فیلترهایی که روی شیر آب قرار می‌گیرند، به پاک‌سازی مواد مضر و سرطان‌زا کمک می‌کنند و یکی از راه‌های پیشگیری از سرطان را جلوی پای شما قرار می‌دهند. در ضمن با نگهداری آب در ظروف استیل ضد زنگ و شیشه‌ای، از ورود BPA (ماده‌ای مضر که در ترکیبات پلاستیک وجود دارد) به آب جلوگیری کنید.
گوشت را قبل از مصرف مزه‌دار کنید
گوشت سرخ‌شده، فرآوری شده یا زغالی می‌تواند حاوی مواد سرطان‌زا باشد. در دمای پخت بالا یعنی با کباب کردن یا سرخ کردن گوشت، آمین‌های هتروسیکلیک به‌وجود می‌آیند که ممکن است برای انسان خطر سرطان روده‌ی بزرگ، لوزالمعده و پستان را به همراه داشته باشند. در هنگام زغالی کردن و کباب کردن گوشت نیز هیدروکربن‌های آروماتیک پلی‌سیکلیک وارد گوشت می‌شوند. این مواد نیز در حرارت بالا ایجاد می‌شوند و مقاومت بالایی در محیط و شرایط مختلف دارند. قبل از مصرف گوشت سعی کنید، حداقل یک ساعت قبل از پختن، آن را با رزماری یا مواد دلخواه‌تان مزه‌دار کنید. ادویه و مواد غنی‌شده با آنتی اکسیدان‌ها، مواد سرطان‌زا را تا ۸۷ درصد از بین می‌برند و در نتیجه غذای سالم‌تری می‌خورید.
قهوه همراه با کافئین مصرف کنید
طبق پژوهش‌ها، کسانی که روزانه پنج فنجان قهوه کافئین‌دار مصرف می‌کنند، در مقایسه با کسانی که قهوه نمی‌نوشند یا خیلی کم مصرف می‌کنند، تا ۴۰ درصد از خطر ابتلا به سرطان مغز مصون می‌مانند. نوشیدن حداقل پنج لیوان قهوه در طول روز خطر سرطان‌های مختلفی نظیر سرطان حنجره و دستگاه گوارش را به شدت کم می‌کند. پژوهشگران دریافته‌اند که مصرف همین میزان قهوه بدون کافئین اثرات مشابهی ندارد و همچنین قهوه در مقایسه با چای تأثیرگذاری بالاتری در پیشگیری از سرطان دارد.
مصرف زیاد آب از ابتلا به سرطان مثانه جلوگیری می‌کند
مصرف زیاد آب از ابتلا به سرطان مثانه جلوگیری می‌کند. با نوشیدن آب، مواد سرطان‌زا از ادرار خارج می‌شوند. هر چه بیشتر آب بنوشید این مواد زودتر و راحت‌تر از مثانه بیرون می‌روند. مصرف حداقل هشت فنجان مایعات در روز به‌شدت به شما توصیه می‌شود.
سبزیجات مصرف کنید/منیزیم خطر ابتلا به سرطان روده‌ی بزرگ را در زنان کاهش می‌دهد
کلروفیل که عامل سبزیِ رنگِ گیاهان است، منبعی غنی از منیزیم است. طبق مطالعات، منیزیم خطر ابتلا به سرطان روده‌ی بزرگ را در زنان کاهش می‌دهد. منیزیم به‌طور عمده درون سلول‌هاست و برای اعمال متابولیک ضروری است. وجود منیزیم برای انتقال، ذخیره و مصرف انرژی حیاتی است و نقشی اساسی در رشد سلول‌ها، تولیدمثل و ساختار نفوذپذیری غشاءِ سلولی دارد. با مصرف نصف لیوان اسفناج پخته، ۷۵ میلی‌گرم منیزیم وارد بدن شما می‌شود. پس دفعه‌ی بعد در حین تهیه‌ی سالاد، تیره‌ترین سبزیجات را برای سالاد خود انتخاب کنید.
ورزش خطر ابتلا به سرطان سینه را کاهش می‌دهد
دو ساعت ورزش سبک و متداول مانند پیاده‌روی در طول هفته، خطر ابتلا به سرطان سینه را تا ۱۸ درصد کاهش می‌دهد. ورزش کردن موجب سوختن چربی‌ها می‌شود. هر چقدر میزان چربی در بدن بیشتر باشد، مقادیر بیشتری از استروژن جهت تأثیر بر بافت پستان و سیستم غددی بدن ما در دسترس خواهد بود و همین مسیٔله یکی از دلایل ابتلا به سرطان به حساب می‌آید.
تلفن همراه‌تان را فقط برای مکالمه و پیامک استفاده کنید
از تلفن‌های همراه‌تان فقط برای مکالمه و پیامک استفاده کنید یا حداقل برای صحبت کردن از هندزفری کمک بگیرید تا فرکانس‌های رادیویی خطرناک از قسمت سرتان دور بمانند. امواج خطرناک تلفن قطعا سرطان‌زا هستند پس این مورد را خیلی جدی بگیرید. پژوهشگران همچنان بر روی سرطان‌زا بودن امواج و ریزه‌کاری‌های این موضوع در حال تحقیق و تفحص هستند.
دور خشک‌شویی را خط بکشید
در خشک‌شویی‌های سنتی از ماده حل‌کننده‌ای به نام پرکلرواتیلن استفاده می‌شود که به شدت سرطان‌زاست و موجب سرطان خون، کبد و کلیه می‌شود. این نتایج بر اساس پژوهش‌هایی که در سال ۲۰۱۰ از سوی آکادمی ملی علم در آمریکا صورت گرفت، به‌دست آمده است. خطر اصلی متوجه کارگرانی است که برای نظافت لباس‌ها در تماس با این ماده هستند. حتی مشتریان نیز در معرض این خطر هستند. بهترین کار برای شست‌وشوی لباس‌ها استفاده از صابون ملایم، پودرهای لباس‌شویی و در صورت لزوم سرکه‌ی سفید است.
ورزش و تحرک باعث متناسب نگه‌داشتن سطح استروژن پستان‌ها می‌شود
زنانی که تراکم پستان ۷۵ درصدی دارند، چهار تا پنج برابر بیشتر در خطر ابتلا به سرطان پستان هستند. پستان‌های متراکم‌تر، سطح استروژن بالاتری دارند. ورزش و تحرک باعث متناسب نگه‌داشتن این سطح می‌شود و عوامل خطر ابتلا به سرطان را کاهش می‌دهد. با ورزش، سطح پروتئین‌هایی مانند آدیپوکین‌ها و هورمون‌هایی نظیر انسولین به‌گونه‌ای کاهش می‌یابند که فرایند رشد سلول‌های سرطان‌زا کند و خاموش شود.
رنگ لباس به حفاظت از بدن شما کمک می‌کند
رنگ لباس شما با دفع اشعه‌های مضری چون فرابنفش، به حفاظت از بدن شما کمک می‌کند. رنگ آبی و قرمز نسبت به رنگ‌هایی مانند سفید و زرد خاصیت حفاظتی بالاتری دارند. استفاده از کلاه در ساحل یا زیر آفتابِ تند، ضروری است و به سلامت شما در برابر سرطان پوست کمک می‌کند. ملانوما یکی از تومورهای بدخیم پوستی است که در اثر تغییر در سلول‌های رنگدانه‌ایِ موسوم به ملانوسیت‌ها ایجاد می‌شود، طبق پژوهش‌های انجام شده، میزان مرگ‌ومیر در افرادی که به ملانومای صورت و گردن مبتلا هستند، دو برابر بیشتر از افرادی است که به سرطان‌های دیگر دچارند. پس بهتر است که از کرم‌های ضدآفتاب، کلاه و دستکش‌های بلند نخی استفاده کنید.
مانع از سرریز شدن بنزین شوید
وقتی باک بنزین پر شد، شلنگ را سر جایش بگذارید و از چند قطره بنزین اضافه بگذرید. چون در غیر این صورت، سوخت روی زمین می‌ریزد و سیستم بازیابی بخار پمپ مسدود می‌شود. این سیستم در پمپ بنزین‌ها طوری طراحی شده است که مانع از ورود مواد شیمیایی سمی و سرطان‌زایی همچون بنزن به هوا و محیط زیست می‌شود. تماس این مواد با پوست نیز خطرناک است و برای شش‌ها هم ضرر فراوانی دارند.
برای درمان پزشکی حاذق انتخاب کنید
ابتلا به بسیاری از بیماری‌های بدخیم، نتیجه‌ی بی‌تجربگی و عدم توانایی کافی پزشکان در تشخیص است. بنابراین داشتن تجربه زیاد، آن هم برای خواندن دقیق ماموگرام‌ها، یکی از اصلی‌ترین ویژگی‌های پزشکان این رشته است. تحقیقی که در دانشگاه سانفرانسیسکوی کالیفرنیا صورت گرفت، نشان می‌دهد که پزشکانی با حداقل ۲۵ سال تجربه‌ی کاری، در تشخیص بیماری از روی عکس دقیق‌تر هستند و اشتباهات کمتری مرتکب می‌شوند. در مورد سابقه‌ی کاری رادیولوژیست خود تحقیق کنید و در صورتی که تازه‌کار و در خواندن عکس‌های رادیولوژی پیچیده کم‌تجربه بود، از پزشک حاذقی بخواهید تا به عکس شما نگاهی بیندازد.
غذای سالم، سبزیجات و میوه بخورید
پزشکان توصیه می‌کنند که از مصرف گوشت‌های هورمونی و آنتی‌بیوتیک‌دار خودداری کنید، چرا که این موادِ مضر می‌توانند منجر به بروز انواع مشکلات غدد از جمله سرطان شوند. آنها همچنین بر خرید سبزیجات و میوه‌های عاری از آفت‌کش و شست‌وشوی دقیق آنها تأکید دارند. بسیاری از آفت‌کش‌ها که برای پرورش این مواد مصرف می‌شوند به‌شدت سرطان‌زا هستند. برای پیشگیری از سرطان باید سبزی و میوه‌های مختلفی مانند: کرفس، هلو، توت‌فرنگی و … را که بیشترین میزان آفت‌کش را به خود جذب می‌کنند، خوب بشویید و آب بکشید. معمولا بیش از ۴۰ نوع ماده‌ی سرطان‌زا در آفت‌کش‌ها وجود دارد و باید برای جلوگیری از ابتلا به سرطان، تماس با آنها را به حداقل برسانید.
بیش از حد فولیک اسید مصرف نکنید
ویتامین B -که فولیک اسید هم از انواع آن است- یکی از مواد ضروری برای جلوگیری از به دنیا آوردن نوزادانی معیوب در زنان باردار یا با قصد بارداری است. این ویتامین می‌تواند در مواجهه با مبحث خطر ابتلا به سرطان، مثل یک شمشیر دولبه عمل کند. مصرف بیش از حد این ویتامین به‌صورت ترکیبی (نه به‌صورت طبیعی که در سبزیجاتی با برگ سبز مثل کاهو و اسفناج و در مواد دیگری چون آب پرتقال و غلات غنی‌شده نیز یافت می‌شود)، می‌تواند خطر ابتلا به سرطان روده‌ی بزرگ، ریه و همچنین پروستات را افزایش دهد. بنابراین در مورد مصرف مولتی‌ویتامین‌ها تجدید نظر کنید، به‌ویژه اگر از غلات و غذاهای غنی‌شده نیز در کنار آنها استفاده می‌کنید. طبق پژوهش‌ها، نیمی از افرادی که از قرص‌های مکملی با بیش از ۴۰۰ میکروگرم فولیک اسید استفاده می‌کنند، به‌طور روزانه بیش از ۱۰۰۰ میکروگرم فولیک اسید به بدن خود وارد می‌کنند. معمولا این ترکیب در بسته‌های ۴۰۰ میکروگرمی وارد بازار می‌شود، اما استفاده‌ی مجزا از مکمل‌های ویتامین D و کلسیم به‌جای این ترکیب، می‌تواند انتخاب هوشمندانه‌تری برای بانوانی باشد که قصد بارداری ندارند.
مصرف کلسیم را بیشتر کنید
یکی از راه‌های پیشگیری از سرطان خوردن شیر است. همه می‌دانیم که شیر سرشار از کلسیم است اما شاید ندانید که شیر مانع بزرگی بر سر راه سرطان روده‌ی بزرگ است. طبق پژوهشی که توسط گروه پژوهشی پزشکی دورتموند انجام شد، کسانی که در طول ۴ سال مرتب کلسیم مصرف می‌کردند، پس از گذشت ۵ سال از انجام پژوهش، در حدود ۳۶ درصد با کاهش خطر ابتلا به سرطان روده‌ی بزرگ مواجه شدند. (این تحقیق روی ۸۲۲ نمونه‌ای انجام شد که به‌طور روزانه ۱۲۰۰ میلی‌گرم کلسیم یا جایگزین آن را دریافت می‌کردند). با اینکه پژوهش انجام شده درمورد شیر نبود، اما شما می‌توانید این مقدار از کلسیم را به‌طور روزانه از مصرف ۱ لیوان ۲۴۰ میلی‌لیتری شیر کم‌چرب به همراه یک لیوان ماست یا ۵۶ الی ۸۵ گرم پنیر کم چرب، جذب کنید.
غلات را فراموش نکنید
آرد گندم کامل، آردی است که از تمام اجزای گندم در آن استفاده شده است. یعنی حاوی سبوس و… است. مصرف محصولات تهیه شده از آرد گندم کامل بهتر از آرد سفید است. به‌طور کلی مصرف غذاهایی که ضریب گلیسمیک (شماره‌ای که به غذای معینی داده می‌شود تا بیانگر اثر آن غذا بر میزان قند و گلوکز خون باشد) بالایی دارند، می‌توانند باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان روده‌ی بزرگ شوند. هر چه این شاخص پایین‌تر باشد، بهتر است. پایین‌ترین اندازه این شاخص در غذاهای فیبردار موجود است. ولی این شاخص در نان سفید، پاستا، سیب‌زمینی و شیرینی‌جات زیاد است.
دردهای بدن را جدی بگیرید
اگر به‌طور مداوم دچار نفخ، درد لگن یا تکرر ادرار می‌شوید، سریعا به پزشک مراجعه کنید. این نشانه‌ها می‌توانند در صورت ممتد و حاد بودن، دلیلی بر سرطان تخمدان باشند. معمولا خانم‌ها و پزشکان این نشانه‌ها را جدی نمی‌گیرند و به همین دلیل چنین دردهایی می‌توانند مرگبار باشند. خیلی از مشکلاتی که در ناحیه‌ی تخمدان پیش می‌آیند با مراجعه‌ی سریع به پزشک، خیلی ساده و سریع درمان می‌شوند. اگر قبل از اینکه سرطان به بیرون از تخمدان سرایت کند، این مسیٔله پیگیری شود، احتمال بهبود و بقای بیمار به مدت پنج سال بیشتر، به‌شکل چشمگیری در حدود ۹۰ تا ۹۵ درصد افزایش می‌یابد.
از سیتیاسکن بی‌مورد پرهیز کنید
طبق گفته دکتر بارتون کمن (Barton Kamen) ریٔیس جامعه‌ی پزشکی سرطان خون و غدد لنفاوی: سیتیاسکن، روش مناسبی برای تشخیص بیماری‌ها و آگاهی از اوضاع بدن است، اما اشعه‌های خطرناکی که ساطع می‌کند هزاران بار بیشتر از اشعه‌ی ایکس است. طبق پژوهش‌های انجام شده، حدود یک‌سوم از تزریقات سی‌تی اسکن بی‌مورد است، دوزهای بالا از این ترکیب، امکان ابتلا به سرطان خون را افزایش می‌دهد. پس سعی کنید تنها در صورت لزوم این کار را انجام بدهید و در صورت اجازه‌ی پزشک، از روش‌های جایگزینی مانند MRI کمک بگیرید.
چاق نشوید و چاق نمانید
سهم اضافه وزن و چاقی در مرگ مردان و زنان مبتلا به سرطان به‌ترتیب ۱۴ و ۲۰ درصد است. اگر توده‌ی بدنی یا همان BMI شما بین ۲۵ تا ۲۹٫۹ است، اضافه وزن دارید و اگر این شاخص بالای ۳۰ باشد از چاقی مفرط رنج می‌برید. چاقی و اضافه وزن خطر ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهد. کاهش این وزنِ اضافه، موجب کاهش تولید هورمون‌های زنانه در بدن می‌شود و خطر ابتلا به سرطان‌هایی نظیر سینه و تخمدان را کم می‌کند. حتی اگر اضافه وزن ندارید، افزایش تنها چهار کیلوگرم بعد از ۳۰ سالگی، می‌تواند شما را در معرض ابتلا به سرطان‌هایی مانند سرطان سینه، پانکراس و دهانه‌ی رحم قرار دهد.